Vertrouwenscontactpersonen: veiligheid en vertrouwen in de sport
Een sportvereniging moet een plek zijn waar iedereen zich veilig en welkom voelt. Helaas komt grensoverschrijdend gedrag nog voor: van pesten en agressie tot seksuele intimidatie en discriminatie. Daarom is het belangrijk dat sportverenigingen een vertrouwenscontactpersoon (VCP) hebben: een laagdrempelig aanspreekpunt waar leden, ouders, vrijwilligers en trainers terecht kunnen met vragen of zorgen.
De rol van de VCP
- De VCP neemt een cruciale positie in binnen de vereniging:
- Eerste opvang: luisterend oor bij klachten en meldingen.
- Doorverwijzen: begeleiding van de melder naar de juiste instanties, zoals de sportbond of het Centrum Veilige Sport.
- Preventie: advies en stimulering van beleid en maatregelen om nieuwe incidenten te voorkomen.
- Een VCP helpt ook het bestuur en andere betrokkenen om preventief te werken, zodat ongewenst gedrag zoveel mogelijk wordt voorkomen.
Scholing en expertise
Sinds 2022 biedt het Sportplatform Bunschoten jaarlijks een VCP-cursus aan in samenwerking met NOC*NSF Centrum Veilige Sport Nederland. Tijdens deze cursus van twee dagdelen leren deelnemers:
- Hun rol als VCP professioneel invullen.
- Adequaat te reageren op incidenten en vertrouwelijke gesprekken te voeren.
- Signalen van grensoverschrijdend gedrag vroegtijdig te herkennen en te bespreken.
- Samen te werken met jeugdnetwerken en andere professionals wanneer nodig.
Leonie Ebbes, deelnemer aan de cursus, vertelt:
“Het mooie van deze training is dat je casussen vanuit verschillende sporten bekijkt. Zo leer je niet alleen van de theorie, maar ook van de invalshoeken van andere verenigingen.”
Praktische tips voor verenigingen
Het Sportplatform adviseert verenigingen om:
- Minstens één, bij voorkeur twee VCP’s aan te stellen (liefst een man en een vrouw).
- De VCP goed zichtbaar en bereikbaar te maken voor leden, ouders en vrijwilligers (bijvoorbeeld via de website, kennismakingsgesprekken of korte introductievideo’s).
- De VCP niet te combineren met een bestuursfunctie, zodat onafhankelijkheid gewaarborgd blijft.
- Te zorgen dat de VCP beschikt over de juiste opleiding en kennis van wet- en regelgeving in de sport.
Daarnaast zijn er tools en hulpmiddelen beschikbaar, zoals een Toolkit voor het omgaan met seksuele intimidatie en een informatiemap voor trainers en ouders. Deze zorgen dat het beleid binnen de vereniging concreet en toepasbaar wordt.
Samen bouwen aan een veilige sportomgeving
Het Sportplatform Bunschoten stimuleert alle verenigingen om een VCP aan te stellen en actief te werken aan een veilige en plezierige sportomgeving. Met goed opgeleide vertrouwenscontactpersonen kan elke vereniging bijdragen aan een cultuur waarin sporters zich gezien, gehoord en beschermd voelen.